EU maakt zich met Gezondheidsunie klaar voor nieuwe pandemie
Sinds het uitbreken van de coronapandemie wordt door de Europese wetgevers gewerkt aan een Gezondheidsunie, waarvan de contouren steeds meer zichtbaar worden. Door deze vorm van samenwerking kunnen we als EU nieuwe pandemieën beter aan, stelt het Europarlement. Ook krijgt het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) meer bevoegdheden.
De Europarlementariërs keurden deze week de uitbreiding van het mandaat van het ECDC goed. De afgelopen tijd werd daarover onderhandeld met de lidstaten. Het Centrum moet meer ruimte en bevoegdheden krijgen, zo stelde de Europese Commissie eerder voor. Het Europarlement heeft dit besluit vandaag dus bekrachtigd met een nieuwe wet die moet leiden tot een krachtig ECDC en een Gezondheidsunie.
Met de aangenomen wet moet de EU beter kunnen handelen bij een uitbraak van overdraagbare ziekten en die nog beter kunnen voorkomen en aanpakken. Het ECDC gaat nauw samenwerken met de Europese Commissie, de EU-landen en verschillende EU-instanties om tot een Gezondheidsunie te komen. Die zal dan slagvaardig kunnen handelen als er weer een gevaarlijk virus de kop op steekt.
Door de coördinatie van het ECDC kan informatie sneller worden uitgewisseld en worden procedures gestandaardiseerd. Daarnaast heeft het Europarlement ingestemd met een voorstel dat ervoor moeten zorgen dat de EU beter kan reageren op zogenoemde grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen. Er komt een betere preventie-, paraatheids- en responsplanning op nationaal- en EU-niveau.
CDA-Europarlementariër Esther de Lange is blij met het bereikte resultaat, maar baalt wel ergens van. ‘Ik baal het meest van het feit dat geestelijke gezondheid niet verplicht wordt meegenomen in de nationale voorbereidingsplannen. Wij hadden dat als Parlement graag gewild en de Raad werkte dat tegen.’ Verder vreest ze dat de regeringsleiders bij een volgende pandemie op de ‘nationale reflex’ zullen terugvallen.
Europarlement regelt één oplader voor mobiele apparaten
Er komt één universele Europese oplader voor mobiele apparaten zoals telefoons, tablets en laptops. Daar heeft het Europarlement goedkeuring voor gegeven. De veel gebruikte USB-uitgang Type-C wordt de norm voor draagbare apparaten, zodat mensen kunnen laden en gegevens kunnen overzetten. Consumenten mogen straks ook kiezen of ze een mobiel apparaat mét of zonder oplader willen kopen.
Het Europees Parlement praatte op dinsdag over de situatie rond opladers van mobiele apparaten. De toestand is ingewikkeld, omdat mensen nu verschillende opladers moeten kopen voor verschillende apparaten. De Europarlementariërs willen het makkelijker maken en stemden daarom in met de wet om één universele oplader voor de hele EU in te voeren. De aangenomen wet zorgt er eveneens voor dat de berg aan elektronisch afval krimpt.
Dankzij de door het Europarlement aangenomen wet, zullen consumenten straks tot 250 miljoen euro per jaar besparen. Dat komt omdat ze van de verplichting af zijn om bij ieder mobiel apparaat een nieuwe, vaak onnodige, oplader te moeten kopen. Verder helpt iedereen zo een handje mee aan een beter milieu, want nu veroorzaken ongebruikte en weggegooide opladers in de EU jaarlijks circa 11.000 ton aan e-afval.
CDA-parlementslid Toine Manders stelde al in 2009 een universele oplader voor. Toen werd hij niet serieus genomen, zegt hij nu. De Brabander beklaagt zich dat het nog jaren duurt voordat de oplader verplicht is. ‘Waarom moet alles zo lang duren? Hebben de multinationals te veel invloed, te veel macht, of heeft de Europese Commissie te weinig macht? Want dit had in 2011, toen het in het kader van de trialoog unaniem werd aangenomen, allang een vaststaand feit moeten zijn.’
Veel meer militaire bijstand aan Oekraïne geven
De EU en andere landen moeten veel meer militaire bijstand aan Oekraïne geven zodat dat land de Russen verder kan terugdringen en de oorlog kan winnen. Dat zegt het Europarlement in een aangenomen resolutie. De Russische nep-referenda in vier Oekraïense gebieden zijn wat het Parlement betreft ‘nietig’ en de dreiging met kernwapens ‘onverantwoord’. Verder tonen de explosies in de Nord Stream gaspijpleiding aan dat de EU deze infrastructuur beter moet beschermen.
Het Europees Parlement kwam woensdag bijeen om de actuele toestand in en rond de Oekraïne-oorlog te bespreken. Er was veel te bespreken en er werden knopen doorgehakt die in een resolutie aangenomen zijn. Een meerderheid van het Parlement wil dat de EU en andere landen nog meer militaire hulp geven aan Oekraïne, vooral op gebieden waar Kiev om vraagt. ‘Aarzelende lidstaten’ moeten hun deel van de militaire bijstand gaan bieden, wat de oorlog helpt te verkorten.
Los daarvan stellen de Europarlementariërs dat de EU zich niet moet laten intimideren door Russische dreigementen met nucleaire wapens. Ze waarschuwen dat die dreigingen ‘gevaarlijk’ en ‘onverantwoord’ zijn, ogend op de mogelijke effecten ervan. Mocht Rusland in Oekraïne kernwapens inzetten, dan moeten de EU-landen terugslaan, aldus het Parlement, middels ‘een snelle en doortastende reactie’.
Ten slotte is er nog de beschadiging van de Nord Stream gaspijplijn, in de Oostzee nabij Denemarken en Zweden. Er wordt gespeculeerd dat ‘een staat’ de dader is, maar honderd procent zeker is dat nog niet. De explosies laten zien hoe gevaarlijk het beleid was om afhankelijk te zijn van Russisch olie en gas, aldus de Parlementariërs. Met de actie in de Oostzee is het gebruik van energie als wapen naar een nieuw niveau getild.
Europarlementariër Bart Groothuis waarschuwt voor Russische sabotage van pijpleidingen, stroom- en internetkabels. Er werden al kabels voor internet afgesneden nabij het Noorse Spitsbergen, aldus de VVD-politicus. Het plan van de Europese Commissie om de infrastructuur beter te beschermen is volgens hem onvoldoende. ‘Geef het Agentschap voor Maritieme Veiligheid in Lissabon een boost. Verbind Europese kustwachten, marines. Maak er een nieuwe paramilitaire onderneming van. Plaats sensoren in onze wateren,’ aldus Groothuis. ‘En tot slot, attributie. Zorg dat elk incident gerapporteerd wordt.’
In de Plenaire EU Update blikken we terug op de plenaire vergaderingen die het Europees Parlement voert in Brussel en Straatsburg. Daarin word je bijgepraat over onderwerpen die spelen in de EU en hoe de Europarlementariërs daarbij optreden. Hoe wordt het geld verdeeld? Op welke manier wordt Europa groener en wat doet de EU met lidstaten die over de schreef gaan?
Elke maand staan er actuele onderwerpen op de agenda waarover stemmingen en debatten plaatsvinden. Je krijgt meer te horen over de Europarlementariërs die Nederland vertegenwoordigen en wat de beslissingen vervolgens inhouden voor Europa, voor Nederland en voor jou.
Maandelijks wordt de Plenaire EU Update in de week van de plenaire vergadering uitgezonden op New Business Radio en de podcast wordt tevens verspreid via alle bekende podcastkanalen (o.a. Spotify & Apple Podcasts) en social media kanalen.
De Plenaire EU Update wordt gemaakt in samenwerking met het Liaisonbureau van het Europees Parlement in Nederland.