EU wil meer vrouwen in het bestuur
Bedrijven bij wie niet minstens veertig procent van de bestuursleden vrouw is, kunnen sancties tegemoet zien. Dat heeft het Europees Parlement besloten. De maatregel wordt ingevoerd omdat nog te weinig concerns de ernst van de zaak inzien dat ook vrouwen de kans moeten krijgen mee te besturen. Het aangenomen voorstel geldt niet voor het midden- en kleinbedrijf.
Een meerderheid van de Europarlementariërs keurde vandaag de richtlijn ‘Vrouwen in raden van bestuur’ goed. Het quotum komt er nadat daar tien jaar geleden voor het eerst een voorstel over werd gedaan. Tegen eind juni 2026 moet zeker veertig procent van de niet-uitvoerende bestuursfuncties en minstens 33 procent van alle bestuursfuncties van het ondervertegenwoordigde geslacht zijn. Voor kleine en middelgrote ondernemingen met minder dan 250 werknemers tellen de nieuwe regels niet.
Bedrijven die toch niet voldoen aan de regels, krijgen sancties zoals boetes opgelegd. De EU-landen moeten deze zelf uitvoeren. De maatregelen moeten bedrijven afschrikken en motiveren om werk te maken van meer vrouwen in hun bestuur. Een rechter kan de door de onderneming gekozen raad van bestuur ook nietig verklaren als die de regels van de richtlijn schendt.
PvdA-Europarlementariër Lara Wolters is co-rapporteur over het onderwerp. Zij is blij dat het voorstel aangenomen is. "In de tien jaar dat deze richtlijn op de plank lag, bleven bestuurskamers voornamelijk het domein van mannen. Maar in de landen waar wel bindende quota werden ingevoerd, werden aanzienlijk meer vrouwen benoemd,’ vertelt ze. ‘Met deze wet vormen die landen niet langer een uitzondering en zal genderbalans in de bestuurskamers van beursgenoteerde ondernemingen de norm worden in de hele EU."
Het Europees Parlement heeft een nieuwe wet goedgekeurd waarmee de zogenoemde ‘kritieke infrastructuur’ van de EU beter wordt beschermd tegen terreuraanvallen. Het gaat om de verdediging van onder meer energie, vervoer, drink- en afvalwater, het bankwezen en digitale dienstverlening. Door te komen met ‘veerkrachtstrategieën’ en beter op elkaar afgestemde communicatie moeten aanvallen worden voorkomen.
Volgens nieuwe regels moeten alle EU-lidstaten eigen veerkrachtstrategieën opstellen, waarmee de weerbaarheid van kritieke infrastructuur wordt gewaarborgd. De door het Europarlement aangenomen wet stelt hiervoor de regels en kaders vast. Naast voor de hierboven genoemde sectoren, geldt de nieuwe wet ook voor de financiële markt, volksgezondheid, het openbaar bestuur en de ruimtevaart. "Essentiële dienstverleners krijgen strengere eisen voor risicobeoordeling en melding opgelegd", aldus de Europarlementariërs.
Europarlementariër Tom Berendsen van het CDA is blij met de nieuwe wetgeving. "We hebben gezien hoe kwetsbaar onze energie- en data-infrastructuur kunnen zijn. Terwijl wij hier op Europees niveau bezig zijn met deze wetgeving zetten lidstaten de achterdeur naar buitenlandse invloed wagenwijd open." Zeker 22 Europese havens zijn in zee gegaan met Chinese investeerders. "Ze geven belangrijke controle punten in onze aanleveringsketen in handen van buitenlandse mogendheden. Er is een Europese havenstrategie nodig."
Al sinds 2004 maakt het Europarlement regels en richtlijnen voor het beschermen van de kritieke infrastructuur tegen bijvoorbeeld terroristen. In de laatste gemaakte richtlijn kwamen alleen de sectoren ‘energie’ en ‘vervoer’ aan bod. In 2018 riep het Europees Parlement op tot een herziening van de richtlijn. Dat gebeurde na het verschijnen van de conclusies van de Bijzondere Commissie Terrorisme. Het Parlement en de Raad hebben ervoor gezorgd dat de nieuwe wetgeving in overeenstemming is met de onlangs vastgestelde NIS 2-richtlijn over cyberbeveiliging.
Landen die lid willen worden van de EU moeten tegen 2030 klaar zijn met onderhandelen en daarom moet het uitbreidingsproces anders georganiseerd worden. Dat stelt het Europarlement. Kandidaat-EU-lidstaten moeten beloond en gestraft kunnen worden, zodat duidelijker wordt waar ze staan in het toetredingsproces. Dat beveelt het Europarlement aan bij de Europese Commissie en Europese Raad.
Momenteel zitten verschillende landen in de wachtkamer voor het EU-lidmaatschap. Om bij de EU te komen, moeten ze aan criteria voldoen en hervormingen doorvoeren. Daarover moet onderhandeld worden. Bij sommige kandidaten duren deze gesprekken jaren en zodoende komt toetreding niet snel dichterbij. Vandaar dat het Europarlement nu met aanbevelingen komt om dit proces te verbeteren en aan te passen. De parlementariërs zien het uitbreidingsbeleid als de sterkste geopolitieke troef van de EU, zeker gezien de toenemende dreiging van Rusland.
Volgens Europarlementariër Tineke Strik (GroenLinks) heeft de Russische agressie ‘terecht’ geleid tot meer hang naar EU-uitbreiding. "Zonder onze buurlanden gaan wij geen strategische autonomie en regionale stabiliteit bereiken", zegt ze, terwijl ze benadrukt dat beloften gebroken zijn: "Met name ten aanzien van de westelijke Balkan". Strik komt met een aantal hoofdpunten. "Stel de rechtsstaat, de democratie en de grondrechten centraal in het uitbreidingsproces. Die vormen immers het fundament van onze Unie. Maak de financiering conditioneel en versterk de hulp voor die hervormingen. (...) Vergroot de geloofwaardigheid van de EU door ervoor te zorgen dat beoordelingen gebaseerd zijn op verdiensten en niet vervuild worden door bilaterale kwesties."
De Europese Raad heeft eerder dit jaar Moldavië en Oekraïne de status van kandidaat-EU-lid verleend. De Europarlementariërs verwelkomen dit besluit. Verder raden ze aan om aanvrager Bosnië en Herzegovina eveneens de status van kandidaat-lid te geven. Los van deze landen zijn Servië, Montenegro, Noord-Macedonië, Albanië en Turkije al kandidaat. De eerste vier landen onderhandelen momenteel. Met Turkije zijn de onderhandelingen bevroren. Georgië heeft reeds een aanvraag voor het kandidaat-lidmaatschap ingediend.
In de Plenaire EU Update blikken we terug op de plenaire vergaderingen die het Europees Parlement voert in Brussel en Straatsburg. Daarin word je bijgepraat over onderwerpen die spelen in de EU en hoe de Europarlementariërs daarbij optreden. Hoe wordt het geld verdeeld? Op welke manier wordt Europa groener en wat doet de EU met lidstaten die over de schreef gaan?
Elke maand staan er actuele onderwerpen op de agenda waarover stemmingen en debatten plaatsvinden. Je krijgt meer te horen over de Europarlementariërs die Nederland vertegenwoordigen en wat de beslissingen vervolgens inhouden voor Europa, voor Nederland en voor jou.
Maandelijks wordt de Plenaire EU Update in de week van de plenaire vergadering uitgezonden op New Business Radio en de podcast wordt tevens verspreid via alle bekende podcastkanalen (o.a. Spotify & Apple Podcasts) en social media kanalen.
De Plenaire EU Update wordt gemaakt in samenwerking met het Liaisonbureau van het Europees Parlement in Nederland.